Rozwój emocjonalny obejmuje zdolność rozpoznawania i rozumienia własnych uczuć, dokładnego odczytywania i rozumienia emocji innych, rozwijania empatii wobec innych, wyrażania emocji i zarządzania nimi, samoregulacji zachowań i tworzenia relacji społecznych. Na tym etapie zadania rodziców i specjalistów pracujących z dziećmi polegają na rozwijaniu u dzieci umiejętności zarządzania emocjami i samoregulacji oraz zachęcaniu ich do nawiązywania kontaktu z innymi. Jednocześnie nadal ważne jest wzmacnianie ich empatii oraz umiejętności rozumienia, odczytywania i wyrażania emocji.
Zrozumienie emocji i zarządzanie nimi jest ważne dla rozwoju i dobrego samopoczucia w dzieciństwie. Dzieci, które potrafią zrozumieć swoje emocje i zarządzać nimi, częściej:
-
wyrażają emocje, mówiąc spokojnie lub w odpowiedni sposób
-
szybciej dojdą do siebie po silnych emocjach, takich jak rozczarowanie, frustracja lub podekscytowanie
-
zachowają się odpowiednio – to znaczy w sposób, który nie rani innych ludzi, rzeczy ani siebie.
Jest to dobre dla dzieci, ponieważ pomaga im uczyć się, nawiązywać przyjaźnie, uniezależniać się i nie tylko. Zdolność dziecka do rozumienia emocji i radzenia sobie z nimi rozwija się z biegiem czasu. Kiedy dziecko jest małe, będzie potrzebowało pomocy w rozumieniu emocji. Wiąże się to głównie z rozpoznawaniem i nazywaniem emocji, co stanowi podstawę do radzenia sobie z emocjami w miarę „starzenia” się dziecka. Zrozumienie emocji i zarządzanie nimi nazywa się także regulacją emocji .
Wszystkie dzieci potrzebują czasami pomocy i wsparcia, aby poradzić sobie z silnymi emocjami, szczególnie młodsze dzieci lub dzieci zmagające się z dodatkowymi wyzwaniami, takimi jak śmierć w rodzinie lub inne traumatyczne wydarzenie.
Dzieci mogą potrzebować pomocy w radzeniu sobie z silnymi emocjami, jeśli:
-
czują się zdenerwowane lub nieszczęśliwe z powodu przytłaczających je emocji
-
odczuwają bardzo silne emocje, które są nieproporcjonalne do problemu lub sytuacji
-
nadal odczuwają silne emocje przez długi czas po tym, co je wywołało
-
często bardzo szybko przechodzą od spokoju do intensywnych emocji, takich jak gniew
-
niewłaściwie wyrażają emocje – na przykład śmieją się w odpowiedzi na złe wieści
-
zachowują się bardzo cicho, ukrywają się lub odpychają ludzi, gdy są przytłoczeni.
Ponadto dzieci w wieku przedszkolnym mogą potrzebować pomocy, jeśli:
-
wydają się podejmować złe decyzje, ponieważ odczuwają silne emocje, takie jak frustracja
-
trudno im zrelaksować się na tyle, aby móc cieszyć się swoim hobby lub przebywać z rodziną i przyjaciółmi.
Podsumowując, emocje są nieodłącznym elementem życia i odgrywają w nim bardzo istotną rolę. Pierwsze z nich pojawiają się już w chwili narodzin. Świadomość ich istnienia oraz zdolność ich właściwego wyrażania pozwala na orientację we własnych przeżyciach oraz prawidłową komunikację w społeczeństwie.
Stąd postanowiłam pochylić się nad innowacją „Rozumiem, rozpoznaję i akceptuję swoje emocje!”, która jest moją odpowiedzią na trudności dzieci w rozumieniu, rozpoznawaniu i radzeniu sobie z emocjami. Na podstawie przeprowadzonych diagnoz, obserwacji oraz dotychczasowego doświadczenia zauważyłam, że przedszkolaki borykają się ze sporymi problemami związanymi z właściwym radzeniem sobie z emocjami i ich akceptacją. Niniejsza innowacja ma na celu ułatwić im pokonanie tych trudności, ucząc podstawowej wiedzy w tym zakresie z wykorzystywaniem prostych zabaw, metod aktywizujących i nowoczesnych technologii.